ในปี พ.ศ. ๒๕๓๖ ที่เมืองจีน นักศึกษาคนรุ่นใหม่ออกมาต่อต้านขนบธรรมเนียมเก่า ๆ ที่พ่อแม่จะจับลูกแต่งงาน ให้มีครอบครัวมีลูกหลานสืบตระกูล โดยรวมตัวกันในวันที่ ๑๑ พฤศจิกายน ออกมาซื้อของขวัญให้ตัวเองฉลองความโสด จนวันที่ ๑๑ เดือน ๑๑ ได้กลายมาเป็น “วันคนโสดสากล”

ล่าสุดเมื่อสองปีที่ผ่านมา แจ๊ค หม่า ได้จัดแคมเปญ ๑๑/๑๑ วันคนโสด บนเว็บไซต์ช้อปปิ้งออนไลน์อาลีบาบา สร้างปรากฏกาณ์ซื้อของขวัญให้ตัวเองถล่มทลายสร้างรายได้ไปมหาศาล เรียกได้ว่าพลังของคนโสดน่ากลัวแล้ว พี่แจ๊ค หม่ายังน่ากลัวกว่าจริง ๆ

ทำไมคนถึงกลัวการแต่งงาน และอยากโสด?
ต้องยอมรับว่าในยุคปัจจุบัน ค่าใช้จ่ายของคนโสด กับคนมีคู่นั่นต่างกันมากอยู่ บางครั้งเวลาที่สามีอยากได้อะไรก็ต้องเกรงใจภรรยา ในทางตรงกันข้ามภรรยาก็เกรงใจสามี หรือที่แย่ไปกว่านั้น ต่างคนต่างไม่สนใจจะทำแต่สิ่งที่ตัวเองทำ หากไม่เข้าใจลอง ไปฟังเพลง “บาปบริสุทธิ์” ของพี่เที่ยรี่ คาราบาว แล้วจะรู้ว่าการมีคู่ในหลาย ๆ ครั้งอาจไม่ประสบความสำเร็จเท่าไหร่นัก
นี่ยังไม่นับธรรมเนียมคลุมถุงชนในวัฒนธรรมจีน ที่สุดท้ายแล้วอาจไม่ประสบความสำเร็จ หรือ ฝ่ายหญิงจะต้องทนกล้ำกลืนไปตลอดชีวิต … แบบนี้จะแต่งไปทำไม โสด สวย ๆ ชิล ๆ ดีกว่า

เชื่อหรือไม่ว่า ในประเทศไทยเองก็มีการคิดเรื่องนี้มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๖ นู่นแล้ว แน่นอนใคร ๆ ก็รู้ว่าวัฒนธรรมตะวันออกสมัยก่อน ผู้ชายมีอนุภรรยาเป็นเรื่องปกติวิสัย แต่การมากเมียในสมัยก่อนนั้นไม่ได้เป็นเพียงเพราะความมากรักของผู้ชายเพียงเพียงเท่านั้นเหมือนในสมัยนี้ หากแต่มีทั้งประเด็นทางเศรษฐกิจ สถานะทางสังคม หรือแม้กระทั่งความมั่นคงทางการเมือง

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงศึกษาเล่าเรียนมาจากประเทศตะวันตกก็ทรงมีพระราชดำริต้องการเปลี่ยนแปลงทัศนคติในการครองเรือนของคนไทยเสียใหม่ และเพิ่มสถานะที่ทัดเทียมให้กับฝ่ายหญิง จึงมีการตรา “กฎมณเฑียรบาลว่าด้วยครอบครัวแห่งข้าราชการในพระราชสำนัก” ซึ่งหนึ่งในข้อกำหนดก็คือ ถ้าข้าราชการชายจะแต่งงานต้องขออนุญาตหัวหน้างานเสียก่อน ถ้าไม่ได้รับอนุญาตก็ต้องเป็น “โสด” ไปจนกว่าจะพร้อม

คราวนี้ใครอยากมีครอบครัวต้องคิดหนัก เพราะถ้าผู้ชายคนไหนดูแลเมียไม่ได้ เลือกเมียไม่ดี หรือไร้ความรับผิดชอบ หัวหน้างานพิจารณาแล้วอยู่ไปไม่ยืดก็อย่าแต่งเสียเลยดีกว่า อยู่เป็นโสดไปนั่นแหละ ส่วนถ้าใครมีเมียอยู่แล้ว ไม่หย่าตามกฎหมายหรือเมียยังไม่ตาย แต่อยากจะแต่งเมียเพิ่มยิ่งไม่มีโอกาสได้เมียน้อย เพราะจะไม่ได้รับใบอนุญาตให้แต่งเมีย

กฎหมายแบบนี้ผู้หญิงมีแต่ได้ เพราะเป็นการคุ้มครองเมีย และป้องกันไม่ให้ผู้หญิงถูกจับมาเป็นเมียน้อย ส่วนข้าราชการชายก็ต้องพิจารณาให้มากขึ้นในการแต่งเมีย ไม่ใช่อยากได้ไปหมดแล้วปัดความรับผิดชอบทีหลัง เรียกว่าถ้าไม่รักกันจริงก็อย่าหวังว่าจะได้แต่ง ตรงกันข้ามกับทางจีนที่เน้นการคลุมถุงชน แต่ง ๆ ไปเดี๋ยวก็รักกันเอง จนเป็นที่มาของ “วันคนโสด”

เสียดายที่กฎมณเฑียรบาลนี้ บังคับเฉพาะข้าราชการในราชสำนักและพ้นสมัยไปแล้ว มิฉะนั้นการแต่งงานจะเป็นเรื่องใหญ่กว่าเดิมเพราะต้องแสดงหลักฐาน แสดงความจริงใจ และขออนุญาตก่อนจึงจะสามารถแต่งงานได้ แต่สุดท้ายแล้วไม่ว่าจะโสดเองตามธรรมชาติ หรือ กฎหมายบอกให้โสด ทางเลือกที่เราตัดสินใจเองคือทางที่ดีที่สุด เลิกหยอกล้อกันเรื่องขึ้นคาน เพราะหลายคนก็มีเหตุผลดี ๆ ที่จะอยู่บนคานเช่นกัน