ไม่ใช่เรื่องแปลกหาก “ทหาร” อยากจะสร้างหนังฟอร์มยักษ์ระดับฮอลลีวูดกับเขาบ้าง เพราะในอดีตทหารก็เคยสร้างภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์ส่งเสริมความรักชาติรักแผ่นดินและแสดงแสนยานุภาพของทหารไทยให้ประชาชนได้ชื่นชมมานานแล้ว เราไม่ได้พูดถึง ตำนานสมเด็จพระนเรศวร สุริโยไท หรือบางระจัน จากที่ Typeไทย ไปค้นคว้ามาพบว่าย้อนไปไกลกว่านั้นอีก

ย้อนกลับไปเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๘ รัฐบาล จอมพล ป. พิบูลสงคราม โดยกระทรวงกลาโหม ได้จัดสร้างหนังฟอร์มใหญ่มโหฬารทันสมัยที่สุดในยุคนั้น ด้วยระบบฟิล์มขาวดำ ๓๕ มม.ฉายแบบไวด์สกรีน เสียงในฟิล์ม ขึ้นเป็นครั้งแรกกับภาพยนตร์ปลุกใจที่แสดงถึงศักยภาพของกองทัพไทยที่มีชื่อว่า “เลือดทหารไทย”

จุดเริ่มต้นของการสร้างภาพยนตร์เพื่อส่งเสริมจิตสำนึกรักชาตินี้ สืบค้นจากเอกสารได้พบรายงานการประชุมคณะรัฐมนตรี ครั้งที่ ๗/๒๔๗๗ เมื่อวันอังคารที่ ๒๒ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๗๗ ณ วังปารุสกวัน มีเนื้อหาว่า “นายนาวาตรีหลวงธำรงนาวาสวัสดิ์ (เลขาธิการคณะรัฐมนตรี) เสนอว่า กระทรวงกลาโหมได้ขอให้สำนักงานโฆษณาการช่วยทำภาพยนตร์เพื่อโฆษณาให้ราษฎรนิยมการทหาร…ที่ประชุมตกลงว่าการที่จะทำภาพยนตร์เพื่อการโฆษณาให้ราษฎรนิยมกิจการของกระทรวงต่าง ๆ นี้ไม่ขัดต่อทางการประการใด และอนุมัติให้สำนักงานโฆษณาการ ดำเนินการต่อไปได้”

ถึงแม้ว่าจะเป็นภาพยนตร์ที่เกิดจากความคิดริเริ่มจากกระทรวงกลาโหม แต่ความเชี่ยวชาญในการถ่ายหนังนั้นต้องยกให้กรมโฆษณาการ (กรมประชาสัมพันธ์) โดยต่อมาได้ว่าจ้างให้บริษัทภาพยนตร์เสียงศรีกรุงเป็นผู้ดำเนินการโดยมี ขุนวิจิตรมาตรา (สง่า กาญจนาคพันธุ์) เป็นผู้ประพันธ์เนื้อเรื่อง ประพันธ์เพลง และกำกับการแสดง

สอบถามจากความทรงจำต่อ ๆ กันมา ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทยฺพูนพิศ อมาตยกุล ได้เล่าไว้ในรายการ  รายการเพลงไทยสากลจากอดีต ตอนที่ ๑๔ ว่า คนที่เคยชมภาพยนตร์เรื่องนี้ต่างก็ตื่นเต้นกับแสนยานุภาพของกองทัพไทย ได้เห็นสรรพอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ทันสมัยในยุคนั้นที่คนไทยเป็นเจ้าของ โดยเฉพาะฉากการรบทั้งทางบก ทางเรือ และทางอากาศ ทำให้เกิดความรู้สึกฮึกเหิมในใจ ฉากบุกโจมตีด้วยรถถังที่ถ่ายทำกันที่ทุ่งพญาไท ฉายการรบทางทะเลถ่ายทำที่สัตหีบ โดยเฉพาะฉากยิงปืนใหญ่ถล่มข้าศึกถ่ายทำกันที่จังหวัดลพบุรี ก็มีการเล่าขานกันว่า แรงสะท้อนจากปืนใหญ่ทำให้กล้องถ่ายทำ และคณะทำงานที่เข้าฉากถึงกับหกล้มกันระเนระนาด

ในด้านเนื้อเรื่องเองก็ทันสมัยไม่น้อย เพราะไม่ได้นำเสนอเพียงแค่ฉากอลังการของการรบ หากแต่มีเรื่องราวความรัก การจารกรรม และความเสียสละระหว่างเพื่อน เรียกได้ว่าครบรส น่าติดตาม โดยนักแสดงนำส่วนใหญ่ก็เป็นทหารจริง ๆ ที่ได้มีโอกาสแสดงภาพยนตร์ในเรื่องนี้เป็นครั้งแรก เช่น ร.อ.ม.ล.ขาบ กุญชร ร.อ.หลวงปฏิยัทนาวายุทธ น.ต.หลวงสุภีอุทกธาร ร.น.จำเนียร อินทรนิลวัต และร.ท.เขียน ธีมากร

ภาพยนตร์ปลุกใจรักชาติแนวสงครามเรื่องแรกในประวัติศาสตร์ไทย “เลือดทหารไทย” อำนวยการโดยทหาร แสดงโดยทหาร และใช้งบประมาณกลาโหม เพื่อให้คนไทยได้ชื่นชม แต่เป็นที่น่าเสียดายที่ในเวลาต่อมาฟิล์มภาพยนตร์เรื่องนี้ถูกไฟไหม้และสูญหายจนไม่มีหลงเหลือมาให้ชมถึงปัจจุบัน หากที่บ้านหรือที่ทำงานใครเป็นโรงภาพยนตร์เก่า และยังมีฟิล์มภาพยนตร์เก่า ๆ หลงเหลือ ลองค้น ๆ ดูกันสักนิดเผื่อว่าอาจจะมีฟิล์มสำเนาของภาพยนตร์ปลุกใจเรื่องนี้ก็ได้